Chắc hẳn bạn đã từng nghe nói đến cây mây và sử dụng qua những sản phẩm thủ công mỹ nghệ được làm từ nguyên liệu này. Thế nhưng, bạn đã biết chính xác cây mây là cây gì, đặc điểm hình thái cũng như kỹ thuật trồng và chăm sóc loại cây này chưa? Nếu chưa thì bạn đừng bỏ qua bài viết dưới đây của Tre Trúc VN nhé!
Cây mây là cây gì?
Mây là một loại cây có tên khoa học Calamus tetradactylus Hance. Với khoảng 600 loài được phân bố tự nhiên ở những vùng có khí hậu nhiệt đới của châu Á, châu Úc, châu Phi.
Đây là loại cây có khả năng thích ứng tốt với mọi địa hình, chất đất và đặc biệt phù hợp với khí hậu nhiệt đới. Ở nước ta, cây mây phân bố chủ yếu ở những khu vực đồi núi các tỉnh phía bắc, miền Trung và Tây Nguyên.
Đặc điểm hình thái
Đặc điểm hình thái giúp chúng ta có thể phân biệt được cây mây với những loài cây khác.
Thân
Thây mây có độ bóng, khối lượng khá nhẹ đặc biệt là rất bền dẻo và dễ uốn. Thân được chia thành 2 phần thân ngầm (nằm dưới mặt đất) và thân sinh khí (mọc thành cụm). Thân có đường kính 0,8-1,2cm và dài lên đến 30m, được bao bọc bởi các lớp lá màu xanh bên ngoài và nhiều gai nhọn. Mỗi đốt của thân cây có độ dài từ 15-40cm.
Phân thân xử lí được dùng để đan lưới mây mắt cáo sử dụng trong trang trí nội thất.
Lá
Lá có màu xanh, dài từ 40cm-1m mọc thành cụm từ 2-4 lá. Thùy lá dài khoảng 30cm và rộng từ 2 – 3cm.
Hoa
Hoa có hình dạng như chùm nho thường nở vào tháng 5, tháng 6 hàng năm. Hoa có màu vàng với hương thơm tự nhiên đặc trưng.
Quả
Cây từ 4-5 năm sẽ cho quả. Quả mây có hình tròn và kích thước khoảng 0,6cm. Quả có lớp vảy đặc trưng ở bên ngoài, mỗi cây có thể cho đến 5000 quả.
Rễ
Cây có bộ rễ chùm, rất khỏe, bám chắc vào đất giúp cây thích nghi tốt với nhiều điều kiện sống khác nhau. Rễ rất cứng và có nổi lộ trên mặt đất trong khi cây phát triển.
Phân loại cây mây
Ở nước ta, mây được phân thành các loại cơ bản như sau:
Cây mây nguyên liệu dùng đan lát
Cây mây được sử dụng làm nguyên liệu để dùng trong đan lát, sản xuất hàng thủ công, mỹ nghệ gồm có:
- Mây rừng,
- Mây nếp
- Mây tẻ
- Mây gai.
Các loại cây mây khác
Bên cạnh những loại mây nguyên liệu dùng đan lát kể trên, ở nước ta hiện nay còn một số loại cây mây khác như là:
- Cây mây thái.
- Cây mây cảnh.
- Cây mây Indonesia
- Cây mây trúc
Thảm Khảo Thêm : So sánh mây mắt cáo tự nhiên và mây mắt cáo nhân tạo
Tìm hiểu kỹ thuật gieo trồng cây mây nguyên liệu
Càng ngày, nguồn nguyên liệu mây tự nhiên càng khan hiếm trong khi nhu cầu sử dụng sản phẩm mây đan lại tăng cao. Vì vậy, trồng cây mây vừa để đáp ứng nguồn cung vừa mang lại thu nhập cho người trồng mây là rất cần thiết.
Thu hái quả mây
Từ khoảng tháng 4 cho đến tháng 6 hàng năm, khi quả mây có màu trắng vàng là có thể thu hoạch và chọn những quả có hạt to tròn để làm giống.
Gieo hạt mây
Mây có thể gieo hạt hoặc gieo trực tiếp từ quả. Kỹ thuật gieo được tiến hành như sau:
- Chọn những khu vực có đất pha cát, bằng phẳng, đủ độ ẩm và thoát nước tốt. Đánh đất thành các luống rộng từ 0,8m đến 1m rồi bón lót bằng phân chuồng hoai trên bề mặt luống.
- Nếu gieo bằng quả thì tầm 4 tháng hạt sẽ bắt đầu nảy mầm. Nếu gieo hạt thì cần xử lý hạt trong nước ấm 45 độ và ngâm rửa chua 12 giờ trước khi đem gieo trồng.
- Thời điểm để gieo hạt mây tốt nhất khoảng đầu tháng 5. Hạt sau khi đã xử lý được rắc đều lên trên mặt luống với mật độ 2kg trên 1 mét vuông. Sau đó phủ lớp đất mịn dày tầm 1cm rồi phủ rơm rạ lên trên. Tưới nước đều đặn 2 lần mỗi ngày để giúp hạt sớm nảy mầm.
Tạo cây con
Khi cây mầm có 2 lá là có thể lấy được cây giống đem đi trồng. Mỗi hố trồng 1 – 2 cây, mỗi hốc cách nhau 5cm – 10cm là tốt nhất.
Kỹ thuật trồng
Chọn đất thịt pha cát, giàu mùn và tơi xốp cùng khả năng thoát nước tốt để trồng cây. Kích thước hố trồng tốt nhất là 15cm x 15cm x 15cm. Nên trồng cây vào mùa xuân khi thời tiết có mưa phùn và khí hậu ấm áp.
Chăm sóc và thu hoạch
Quy trình chăm sóc và thu hoạch cây mây được tiến hành như sau:
Chăm sóc
Khi trồng cây cần chú ý không làm vỡ bầu đất để tránh ảnh hưởng đến bộ rễ của cây. Sau khi trồng cây không được nén đất quanh gốc quá chặt và cũng không được để lỗ quá sâu hoặc quá trũng. Làm choái leo để cây có điều kiện phát triển tốt nhất.
Tùy theo điều kiện thời tiết để tưới nước, tạo ẩm cho cây trong thời gian 3 tháng đầu sau gieo trồng. Tốt nhất là tưới nước 2 lần mỗi ngày để cây được cung cấp đủ độ ẩm. Có thể pha thêm nước tiểu loãng để kích thích cây phát triển nhanh hơn. Nên làm giàn che cho cây mây con với độ phủ từ 50 đến 70% là thích hợp nhất.
Thu hoạch
Thời điểm thu hoạch cây tốt nhất là vào mùa khô để tránh ẩm và vi khuẩn xâm hại. Khi thu hoạch sẽ tiến hành cắt các cành mây đã trưởng thành. Những cành được cắt cần đảm bảo cách mặt đất từ 10cm nhằm tạo khoảng trống thuận lợi nhất cho các cây con ở xung quanh phát triển.
Sau khi chặt, sẽ róc vỏ mây từ gốc lên ngọn, toàn bộ quá trình thu hoạch cần chú ý không được đào vào rễ cây hoặc là làm tổn thương đến những cành khác ở trên cây.
Kết luận
Có thể nói, mây là loại cây dễ trồng nhưng lại khó chăm sóc. Do đó, để canh tác loài cây này, cần phải chú ý, tìm hiểu và thực hiện đúng theo kỹ thuật mới có thể đảm bảo được năng suất cây trồng. Để có thể biết thêm nhiều thông tin về loại cây này, bạn có thể liên hệ Tre Trúc VN để được tư vấn chi tiết.
Bài viết liên quan :Quá trình sản xuất tấm mây đan mắt cáo
Bài viết liên quan: